به گزارش سلامت نیوز، هر ساله، سازمان جهانی بهداشت (WHO) روز جهانی بدون دخانیات را در 31 مه برگزار می کند. در ابتدا هدف از این روز،  منصرف کردن مردم از مصرف دخانیات یا محصولات نیکوتین به مدت ۲۴ ساعت بود؛ این مراسم به یک رویداد سالانه برای ایجاد آگاهی در مورد بهره برداری از صنعت تنباکو و اثرات  مضر سیگار برای سلامتی تبدیل شد.

 در واقع هدف آنها گسترش آگاهی در مورد خطرات مصرف دخانیات و اینکه چگونه می توانیم جهان را عاری از تنباکو کنیم، است.  سالانه حدود 6 میلیون نفر بر اثر بیماری های ناشی از دخانیات جان خود را از دست می دهند و پیش‌بینی می‌شود که این تعداد تا سال 2030 به بیش از 8 میلیون افزایش یابد. اما این به هیچ وجه تضمینی نیست. 

صنعت تنباکو با سهم سالانه 84 مگاتن گاز گلخانه ای معادل دی اکسید کربن، به تغییرات آب و هوایی کمک می کند و انعطاف پذیری آب و هوا را کاهش می دهد، منابع را هدر می دهد و به اکوسیستم ها آسیب می رساند.

سالانه حدود 3.5 میلیون هکتار زمین برای کشت تنباکو از بین می رود. رشد تنباکو به جنگل زدایی به ویژه در کشورهای در حال توسعه کمک می کند. جنگل زدایی برای مزارع تنباکو باعث تخریب خاک و "بازده نامناسب" یا ظرفیت زمین برای حمایت از رشد هر گونه محصول یا پوشش گیاهی دیگر می شود.

تاریخچه روز جهانی بدون دخانیات

کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی در سال 1987 روز جهانی بدون دخانیات را به عنوان پاسخی به بحران جهانی دخانیات و بیماری ها و مرگ و میر ناشی از این همه گیری ایجاد کردند.  مجمع جهانی بهداشت در سال 1987 قطعنامه WHA40.38 را تصویب کرد و خواستار نامگذاری 7 آوریل به عنوان "روز جهانی منع سیگار" شد؛ سپس قطعنامه WHA42.19 در سال 1988 به تصویب رسید و در پی آن 31 مه( مصادف با دهم خرداد ) را به عنوان روز جهانی بدون دخانیات اعلام کردند.

سازمان جهانی بهداشت سالانه 8 میلیون مرگ بر اثر مصرف دخانیات را گزارش می دهد. تنباکو عامل اصلی اختلالات تنفسی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، سل و سایر بیماری های ریوی است. در سال 2008، سازمان جهانی بهداشت هر نوع تبلیغ دخانیات را ممنوع کرد؛ چین به عنوان پرجمعیت ترین کشور جهان، پیشرو در صنعت سیگار است،  بیش از 30 درصد از کل سیگارهای جهان در سال 2014 در چین تولید و مصرف شده است.

چگونه روز جهانی بدون دخانیات را گرامی بداریم؟

• تعداد سیگارهایی را که می کشید بشمارید

ممکن است آماده ترک سیگار نباشید  اما می توانید با شمارش تعداد سیگارهایی که در یک روز می کشید، مقدمات  ترک خود را فراهم کنید. شما به مرور بیشتر به سلامتی خود اهمیت داده و مقدار پولی را که برای خرید تنباکو و دخانیات کنار می گذاشتید، به چشم شما خواهد آمد. در این راستا کتاب ها و منابع مختلفی وجود دارند که می توانند شما را در پیمودن این مسیر سخت یاری کنند.

•  تربیت و  پرورش نسل جوان

همانطور که می گویند، بهترین راه برای ترک سیگار این است که هرگز آن را شروع نکنید؛ بنابراین سعی کنید جوانان اطراف خود را تشویق کنید که به طور کامل از این عادت دوری کنند.  می توانیم برای روز جهانی  بدون تنباکو و دخانیات مسابقه ای برگزار کنیم که در آن جوانان پوستر هایی را برای مناسبت این روز طراحی کنند. این کار می تواند  یک مسابقه ی سالم و آموزنده باشد.

• برای فرزندان الگوی خوبی باشید

کودکان و نوجوانان همواره  پدر و مادر خود را الگو قرار داده و سعی می کنند مانند آنها رفتار کنند،  الگوی خوبی برای آنها باشیم تا آنها نیز به جای روی آوردن به مصرف دخانیات و تنباکو، فعالیت های سالم را انتخاب کنند.

• برای خود و دیگران انگیزه ایجاد کنید

 به همدیگر و به خصوص به  قشر نوجوان انگیزه دهید تا عادت‌ها و تمرینات سالم مانند پیوستن به باشگاه یا ورزش مورد علاقه خود را انجام دهید. ااین عادت های سالم ذهن را مشغول کرده و باعث می شود سمت فعالیت های ناسالم کشیده نشوید.

دلایلی که باید سیگار را ترک کرد

• دود سیگار و دخانیات تاثیر بدی بر ظاهر شما می گذارد

 بوی دخانیات بر روی لباس ها و بدن شما مانده و باعث می شود دیگران در برخورد با شما احساس خوبی نداشته باشند و  ارتباط برقرار کردن را برای شما سخت و سخت تر کند.

دخانیات تاثیر مستقیم بر سلامت و ظاهر دهان و دندان های شما می گذارد و باعث زردی دندان ها و بوی بد دهان می شود.

 مصرف آن به مرور زمان پروتئین هایی که به پوست قابلیت ارتجاعی می­ دهند را از بین  برده و در نتیجه  سبب چروک شدن پوست به خصوص در نواحی اطراف لب و چشم و پیری زودرس می­ شود.

• ابتلا به انواع سرطان ها و مرگ

مواد شیمیایی موجود در سیگار، وارد بستر خون می شوند و می توانند کل بدن را درگیر کند. به همین خاطر است که سیگار می تواند منجر به بروز انواع مختلفی از سرطان ها شود.

• تهدید سلامت اطرافیان

اگر عزیزان و نزدیکان خود را دوست دارید، مصرف سیگار را کنار بگذارید زیرا  سالانه افراد زیادی بر اثر تماس با دود سیگار جان خود را از دست می­‌دهند و لازم به ذکر است افراد غیرسیگاری که در معرض دود دست دوم قرار دارند، در خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.

• به خطر افتادن کودکان

• اگر میخواهید الگوی خوبی برای فرزندان خود باشید، سیگار کشیدن را کنار بگذارید، زیرا با گذشت زمان آنها نیز دوست دارند از شما الگو گرفته و مانند شما سیگار کشیدن را آغاز کنند؛ همچنین کودکان افراد سیگاری دچار کاهش عملکرد ریه و یا التهاب مجاری تنفسی می ­شوند.شمری از آنها نیز در معرض ابتلا به آسم قرار گرفته و در دوران بزرگسالی مشکلات تنفسی بیشماری را تجربه خواهند کرد.

• آلودگی محیط زیست 

مردم اغلب اثرات زیست محیطی شدید تنباکو را نادیده می گیرند، آنها باید درک بیشتری نسبت به دور انداختن ته سیگار های خود در طبیعت و بلایی که بر سر محیط زیست می آورند، داشته باشند. علاوه بر این کشت تنباکو مستلزم استفاده از مقدار زیادی آب و سموم دفع آفات است. 

دود تنباکو می تواند به میزان قابل توجهی در سطح آلودگی هوا در یک شهر نقش داشته باشد. این دود شامل سه نوع گاز گلخانه ای است: دی اکسید کربن، متان و اکسیدهای نیتروژن که باعث آلودگی محیط می­ شوند.

شعار روز جهانی بدون تنباکو

" Tobacco’s threat to our environment "

روز جهانی بدون دخانیات در سال 2022 بر آسیب های زیست محیطی ناشی از سیگار تمرکز دارد؛ هدف کمپین جهانی 2022 افزایش آگاهی عمومی در مورد تأثیرات زیست محیطی کل چرخه دخانیات، از کشت، تولید و توزیع آن گرفته تا زباله های سمی تولید شده توسط آن است. این کمپین همچنین با هدف افشای تلاش صنعت تنباکو برای پاکسازی شهرت خود و جذاب‌تر کردن محصولاتش با بازاریابی آنها به عنوان دوستدار محیط‌زیست است.